Τα εμβόλια είναι αναμφίβολα ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα στην ιστορία της ιατρικής. Πρόκειται για τον κύριο σύμμαχο μας εναντίων των ασθενειών. Χάρη σε αυτά εκατομμύρια ανθρώπων ανά τον κόσμο έχουν αποφύγει τον κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά ή να ζήσουν με μόνιμη αναπηρία.
Εμβόλια : τι είναι και ποια είναι η δράση τους
Τα εμβόλια κατασκευάζονται από τους ίδιους εξασθενημένους ή νεκρούς μικροοργανισμούς που προκαλούν τις ασθένειες. Περιέχουν δηλαδή βακτήρια ή ιούς σε εξαιρετικά μικρές ποσότητες αβλαβείς για τον οργανισμό αλλά ικανές να ενεργοποιήσουν την άμυνά του και να δημιουργηθούν αντισώματα. Χάρη στη μνημονική ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος στην περίπτωση που κάποιος ιός εισέλθει στον οργανισμό, τα μνημονικά κύτταρα τον αντιμετωπίζουν άμεσα πριν προλάβει να εξαπλωθεί, εξουδετερώνοντάς τον χωρίς το άτομο να νοσήσει.
Είναι απαραίτητα τα εμβόλια;
Σαφώς και είναι απαραίτητα. Χωρίς αυτά δε θα είχε μειωθεί η παιδική θνησιμότητα και η δημόσια υγεία θα απειλούνταν συνεχώς. Τα παιδιά και τα βρέφη είναι εξαιρετικά ευάλωτα οπότε μέσω των εμβολίων θωρακίζεται το ανοσοποιητικό τους σύστημα και παραμένουν υγιή τόσο κατά την βρεφική – παιδική ηλικία όσο και κατά την ενήλικη ζωή.
Εμβόλια : για πόσο χρονικό διάστημα προστατεύουν τον οργανισμό ;
Η διάρκεια της προστασίας εξαρτάται από τον τύπο του εμβολίου. Για παράδειγμα για κάποια εμβόλια χρειάζεται να γίνουν σε δύο ή τρεις αναμνηστικές δόσεις ενώ για κάποια άλλα αρκεί μόνο μία. Η προστασία που παρέχουν διαρκεί εφ΄ όρου ζωής.
Για ποιο λόγο συνεχίζουν να γίνονται εμβόλια για ασθένειες που έχουν εκλείψει ;
Κάποιες από αυτές τις ασθένειες έχουν εκλείψει λόγω της ύπαρξης των εμβολίων ενώ κάποιες άλλες εξακολουθούν να υπάρχουν σε μη ανεπτυγμένες χώρες και απλώς έχουν εκλείψει από την Ελλάδα. Τα εμβόλια πρέπει να συνεχίσουν να γίνονται για να αποφευχθεί κάθε ενδεχόμενο να επανεμφανιστούν ασθένειες που έχουν εκλείψει και να πάρουν ξανά διαστάσεις επιδημίας.
Τι είναι τα πολυδύναμα εμβόλια;
Πολυδύναμα είναι τα εμβόλια που περιέχουν αντιγόνα από διάφορες ασθένειες. Με ένα πολυδύναμο εμβόλιο προστατευόμαστε από πολλές ασθένειες συγχρόνως. Για παράδειγμα με το εξαδύναμο εμβόλιο προστατευόμαστε ταυτόχρονα από την πολιομυελίτιδα , τον κοκκύτη, τον τέτανο, την ηπατίτιδα τύπου Β, το αιμόφιλο της ινφλουέτζας και τη διφθερίτιδα.
Είναι αποτελεσματικά τα πολυδύναμα εμβόλια;
Παλαιότερα είχε διαδοθεί η αβάσιμη φήμη πως τα πολυδύναμα εμβόλια δεν είναι αποτελεσματικά γιατί η ποσότητα των αντιγόνων που περιέχουν δεν είναι επαρκής. Αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση γιατί μπορεί μεν τα πολυδύναμα εμβόλια να περιέχουν λιγότερα αντιγόνα από κάθε ασθένεια ωστόσο η ποσότητα αυτή είναι επαρκέστατη και η δράση τους είναι το ίδιο αποτελεσματική.
Εάν έχω κάνει όλα τα εμβόλια είναι απίθανο να νοσήσω ;
Η απάντηση είναι αρνητική. Τα εμβόλια όπως όλα τα φάρμακα δεν παρέχουν 100% προστασία. Ωστόσο η προστασία που παρέχουν είναι υψηλότατη και κυμαίνεται μεταξύ 85 και 98% αναλόγως τον τύπο του εμβολίου. Υπάρχει ένα πολύ μικρό ενδεχόμενο εάν η άμυνα του οργανισμού είναι εξασθενημένη να νοσήσει κάποιος παρόλο που έχει εμβολιαστεί ωστόσο θα “περάσει” την ασθένεια πολύ πιο ελαφριά σε σχέση με κάποιον που δεν έχει πραγματοποιήσει το εμβόλιο.
Προκαλούν τα εμβόλια επιπλοκές;
Δεν χαρακτηρίζονται από εμφάνιση επιπλοκών ωστόσο υπάρχει το ενδεχόμενο ήπιων ανεπιθύμητων αντιδράσεων του οργανισμού όπως η εμφάνιση ερυθρότητας ή οιδήματος στο σημείο που έγινε η έγχυση του φαρμάκου. Σε σπάνιες περιπτώσεις ενδέχεται να υπάρξει κάποια πιο σοβαρή αλλεργική αντίδραση ή η εκδήλωση σπασμών.
Προκαλούν τα εμβόλια αυτισμό;
Άλλη μια εντελώς αβάσιμη φήμη που έχει διαδοθεί ευρέως είναι πως τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό. Σύμφωνα με πολυάριθμες επιστημονικές μελέτες τα εμβόλια δεν ευθύνονται ούτε στο ελάχιστο για την εμφάνιση αυτισμού. Τόσο τα εμβολιασμένα όσο και τα ανεμβολίαστα παιδιά διατρέχουν τον ίδιο κίνδυνο και έχουν ακριβώς τις ίδιες πιθανότητες να εμφανίσουν αυτισμό.
Γιατί ορισμένοι γονείς αρνούνται να κάνουν εμβόλια στα παιδιά τους ;
Την τελευταία δεκαετία ολοένα και περισσότεροι νέοι γονείς ενστερνίζονται τη συγκεκριμένη άποψη και αυτό είναι ένα φαινόμενο άκρως ανησυχητικό. Τα παιδιά που δεν εμβολιάζονται έχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά και τα εμβόλια είναι ο μοναδικός τρόπος να προστατευθούν. Όλοι οι γονείς πρέπει να το συνειδητοποιήσουν και να αρχίσουν να πραγματοποιούν τα εμβόλια στα παιδιά τους πριν να είναι αργά.
Πότε δεν πρέπει να πραγματοποιούνται τα εμβόλια;
Τα εμβόλια δεν πρέπει να πραγματοποιούνται όταν το άτομο έχει αλλεργία σε κάποιο από τα συστατικά του, έχει εμφανίσει σοβαρές αντιδράσεις στο παρελθόν, βρίσκεται σε εμπύρετη κατάσταση ή έχει εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα λόγω κάποιου χρόνιου προβλήματος.
Τα εμβόλια της γρίπης είναι αποτελεσματικά ;
Τα εμβόλια της γρίπης πρέπει να πραγματοποιούνται κάθε χρόνο από τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Παρέχουν υψηλή προστασία από τον ιό της γρίπης και παράλληλα διασφαλίζουν τη δημόσια υγεία. Οι φήμες που ακούγονται για αυτά είναι εντελώς αβάσιμες . Τα εμβόλια της γρίπης είναι ελεγμένα και εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ και γι αυτό δεν πρέπει να διστάζουμε να τα πραγματοποιήσουμε.