Υπέρταση

Υπέρταση ονομάζεται η αυξημένη αρτηριακή πίεση, δηλαδή η πίεση του αίματος που κυκλοφορεί στις αρτηρίες. Συνήθως επηρεάζει ενήλικες αλλά είναι πιθανό να επηρεάσει ακόμη και εφήβους ή μικρά παιδιά. Σε παγκόσμιο επίπεδο η υπέρταση επηρεάζει 1 στους 3 ενήλικες ενώ στη χώρα μας έχει διαγνωσθεί με υπέρταση σχεδόν το 20% του πληθυσμού.

Υπέρταση : γιατί εμφανίζεται

Η υπέρταση μπορεί να είναι είτε ιδιοπαθής είτε δευτεροπαθής. Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων (περίπου το 90%) η υπέρταση χαρακτηρίζεται ως ιδιοπαθής και οφείλεται σε κάποιον από τους παρακάτω λόγους ή σε συνδυασμό κάποιων εξ αυτών :

• Κληρονομική προδιάθεση

• Καθιστική ζωή

• Αυξημένη πρόσληψη αλατιού

• Παχυσαρκία

• Υπερβολικό άγχος

Η δευτεροπαθής υπέρταση προκύπτει ως αποτέλεσμα κάποιας άλλης πάθησης. Οι κυριότερες παθήσεις που προκαλούν δευτεροπαθή υπέρταση είναι οι ακόλουθες :

• Οι δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς αδένα

• Η προεκλαμψία κατά τη διάρκεια της κύησης

• Η νεφροπάθεια

• Η στένωση των νεφρικών αρτηριών

• Οι διαταραχές των αιμοφόρων αγγείων

• Η υπνική άπνοια

Υπέρταση : με ποιον τρόπο εκδηλώνεται

Η υπέρταση δυστυχώς δεν χαρακτηρίζεται από συμπτώματα. Είναι μία νόσος ασυμπτωματική και δικαίως έχει χαρακτηρισθεί “ύπουλη”. Ωστόσο ορισμένοι υπερτασικοί ασθενείς ΄με βαριάς μορφής υπέρταση έχουν αναφέρει τα παρακάτω συμπτώματα :

• Ξαφνική ρινορραγία

• Ερυθρότητα στο πρόσωπο

• Έντονη κεφαλαλγία

• Ανεξήγητη ναυτία

• Ενοχλητικό αίσθημα του σφυγμού

• Πρωινή αδιαθεσία

• Ζάλη – ίλιγγο

• Εφίδρωση

• Θολή όραση

• Αστάθεια κατά τη βάδιση

• Κόπωση

• Μείωση της libido

Υπέρταση : με ποιον τρόπο γίνεται η διάγνωση

Η διάγνωση της υπέρτασης πραγματοποιείται στο ιατρείο. Εκεί αφού ο γιατρός λάβει το πλήρες ιστορικό του ασθενή θα προχωρήσει στην κλινική εξέταση, η οποία έγκειται σε επαναλαμβανόμενες μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης με τον ασθενή σε καθιστή θέση. Αφού διαπιστωθεί πως όντως η αρτηριακή πίεση είναι υψηλή τότε θα χρειαστεί να γίνει εργαστηριακός έλεγχος. Ο εργαστηριακός έλεγχος πραγματοποιείται για να ελεγχθεί η νεφρική λειτουργία και να γίνει μέτρηση των ηλεκτρολυτών προκειμένου να αποκλειστεί το ενδεχόμενο δευτεροπαθούς υπέρτασης.

Υπέρταση : πότε θεωρείται κάποιος υπερτασικός

Υπερτασικός θεωρείται κάποιος όταν η συστολική (μεγάλη) πίεση είναι μεγαλύτερη από 140mmHg και η διαστολική (μικρή) είναι μεγαλύτερη από 90mmHg. Οι ιδανικές τιμές για την πίεση του αίματος είναι 120mmHg για τη συστολική και 70mmHg για τη διαστολική.

Υπέρταση : ποιες είναι οι επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν

Η υπέρταση εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους και πιο συγκεκριμένα η χρόνια ανεξέλεγκτη υπέρταση διπλασιάζει την πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων όπως :

• Το έμφραγμα του μυοκαρδίου

• Η στεφανιαία νόσος

• Η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια

Ενώ παράλληλα αυξάνεται ο κίνδυνος για :

• Ισχαιμικά και αιμορραγικά αγγειακά επεισόδια

• Περιφερική αρτηριοπάθεια

• Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια

Υπέρταση : θεραπεία

Η θεραπεία έχει ως στόχο να μειωθεί ο κίνδυνος της νοσηρότητας που ενέχει η μακροχρόνια υπέρταση. Οι ασθενείς με αρτηριακή πίεση υψηλότερη από 150mmHg πρέπει απαραίτητα να ακολουθήσουν αντιυπερτασική φαρμακευτική αγωγή. Εάν ο γιατρός κρίνει πως η υπέρταση είναι ελαφριάς μορφής ενδέχεται ο ασθενής να μη χρειαστεί να ακολουθήσει θεραπεία αλλά να του συστήσει να αλλάξει τις διατροφικές του συνήθειες και να εντάξει την άσκηση στην καθημερινότητά του. Το τι είδους φαρμακευτική αγωγή θα ακολουθήσει ο ασθενής εξαρτάται από τη βαρύτητα της πάθησης, την ηλικία του ασθενή και τις άλλες παθήσεις που τυχόν έχει.

Ορισμένες κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων που δίδονται συνήθως είναι :

• Οι β αναστολείς

• Οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης

• Οι αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης

• Τα διουρητικά φάρμακα

• Οι ανταγωνιστές του ασβεστίου

Αξίζει να αναφερθεί πως η θεραπεία για την υπέρταση είναι απαραίτητο να συνεχίζεται εφ όρου ζωής. Η περιστασιακή χρήση όχι μόνο δεν προσφέρει κανένα απολύτως όφελος αλλά μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω προβλήματα.

Υπέρταση : πως να προφυλαχθείτε

Για να προφυλαχθείτε από την υπέρταση τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο και σε επίπεδο θεραπείας θα πρέπει να υιοθετήσετε έναν τρόπο ζωής, ο οποίος θα περιλαμβάνει σε καθημερινή βάση τουλάχιστον μισή ώρας ήπιας έντασης σωματική άσκηση όπως πχ το γρήγορο περπάτημα ή το κολύμπι. Άλλος σημαντικός παράγοντας είναι η διατροφή, η οποία θα πρέπει να είναι πλούσια σε λαχανικά και φρούτα αλλά πτωχή σε νάτριο και επεξεργασμένα τρόφιμα.

Επιπλέον επιβάλλεται :

• Η διακοπή του καπνίσματος

• Η αποφυγή του αλκοόλ

• Ο περιορισμός στο ελάχιστο της κατανάλωσης καφέ και τσαγιού

• Η απώλεια βάρους (εφόσον χρειάζεται)

• Η διατήρηση του βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα

• Η αποβολή του άγχους