Τα λιπίδια είναι λιποδιαλυτά μόρια που υπάρχουν σε κάθε ζωντανό οργανισμό. Είναι αναγκαία συστατικά των κυττάρων που λειτουργούν κυρίως ως αποθήκες ενέργειας. Κατά τη διάσπασή τους απελευθερώνεται σχεδόν η διπλάσια ποσότητα ενέργειας σε σχέση με αυτή που απελευθερώνεται από τους υδατάνθρακες. Ο ρόλος που επιτελούν όσον αφορά τη σωστή λειτουργία του οργανισμού είναι ιδιαίτερα σημαντικός.
Λιπίδια : ποιες είναι οι κυριότερες κατηγορίες
Οι κυριότερες κατηγορίες είναι :
-
τα ουδέτερα λίπη κορεσμένα και ακόρεστα
-
τα φωσφολιπίδια
-
τα στεροειδή
Άλλοι τα κατατάσσουν ως εξής :
-
τριγλυκερίδια
-
φωσφολιπίδια
-
γλυκολιπίδια
-
στερόλες
-
κηροί
Τα λιπίδια του αίματος
Τα λιπίδια του αίματος διακρίνονται στην LDL (κακή) χοληστερόλη η οποία φέρει την κύρια ευθύνη για τη σταδιακή απόφραξη των αγγείων και τη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας και την HDL(καλή) χοληστερόλη η οποία μεταβολίζεται στο ήπαρ και τα τριγλυκερίδια. Τα λιπίδια δεν διαλύονται στο νερό και για να μπορούν να μεταφερθούν μέσω του αίματος συνδέονται με υδρόφιλες πρωτεϊνες. Το σύμπλεγμα αυτό ονομάζεται λιποπρωτεϊνη. Οι λιποπρωτείνες παράγονται σχηματίζονται στο ήπαρ και αποτελούνται από υδρόφιλα λιπίδια (φωσφολιπίδια), υδρόφοβα λιπίδια (εστέρες χοληστερόλης και τριγλυκερίδια) και πρωτεϊνες.Τ
Λιπίδια : ο ρόλος της HDL χοληστερόλης
Όταν η HDL χοληστερόλη είναι κάτω από 40 mg/dl για τους άνδρες και κάτω από 45mg/dl για τις γυναίκες υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.
Λιπίδια : ο ρόλος των τριγλυκεριδίων
Τα αυξημένα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο πλάσμα του αίματος πάνω από 150mg/dl ορίζονται ως υπερτριγλυκεριδαιμία. Μία πολύ συχνή διαταραχή, η οποία οδηγεί σε καρδιαγγειακές παθήσεις.
Λιπίδια και δυσλιπιδαιμία
Με τον όρο δυσλιπιδαιμία εννοουμε τη διαταραχή των λιπιδίων του αίματος, δηλαδή την αύξηση των επιπέδων της LDL χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων σε συνδυασμό με την ελάττωση των λιπιδίων HDL και των λιποπρωτεϊνών.
Λιπίδια : ποια είναι τα συμπτώματα της δυσλιπιδαιμίας
Δυστυχώς στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η δυσλιπιδαιμία δεν προκαλεί κανένα απολύτως σύμπτωμα. Βλάπτει σταδιακά τον αυλό των αρτηριών, στενεύοντάς τον, επηρεάζοντας την παροχή του αίματος στα ζωτικά όργανα προκαλώντας ισχαιμία, η οποία ενδέχεται να οδηγήσει :
-
σε αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο
-
σε στεφανιαία νόσο
-
σε οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου
-
σε ισχαιμική καρδιοπάθεια
Λιπίδια : πως αντιμετωπίζεται η δυσλιπιδαιμία
Ο κύριος τρόπος αντιμετώπισης της δυσλιπιδαιμίας είναι η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών. Πρέπει ο ασθενής να συμμορφωθεί με τις οδηγίες του γιατρού υιοθετώντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής βασισμένο στην ισορροπημένη διατροφή και στην αποφυγή των διατροφικών υπερβολών. Εφόσον κριθεί απαραίτητο ενδέχεται ο γιατρός να συστήσει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή.
Πιο συγκεκριμένα ο ασθενής θα πρέπει :
-
να διακόψει το κάπνισμα, εφόσον ανήκει στην κατηγορία των καπνιστών
-
να χάσει βάρος, στην περίπτωση που είναι παχύσαρκος ή υπέρβαρος
-
να εντάξει στην καθημερινότητά του τη σωματική άσκηση, όπως για παράδειγμα 30 λεπτά γρήγορο περπάτημα
-
να αποφεύγει τα ζωικά λίπη και τα trans λιπαρά
-
να μειώσει την πρόσληψη αλατιού
-
να περιορίσει την κατανάλωση αλκοόλ
Λιπίδια : φαρμακευτική αγωγή για τη δυσλιπιδαιμία
Τα συνήθη φάρμακα που δίδονται προκειμένου να αντιμετωπιστεί η δυσλιπιδαιμία είναι :
-
οι στατίνες, οι οποίες έχουν ανασταλτική δράση έναντι της HMG=CoA ρεδουκτάσης, ενός ενζύμου που είναι υπεύθυνο για την παραγωγή της χοληστερίνης στο ήπαρ
-
η εζετιμίμπη, η οποία προκαλεί μείωση στην απορρόφηση της χοληστερόλης από το γαστρεντερικό σύστημα
-
η κολεσεβελάμη, η οποία δεσμεύει τα χολικά οξέα στο γαστρεντερικό σωλήνα
-
τα ω-3 λιπαρά οξέα που βοηθούν στη μείωση των τριγλυκεριδίων
Λιπίδια : ποιες τροφές πρέπει να καταναλώνουμε για να μειωθεί η χοληστερίνη
Οι τροφές που συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων της χοληστερίνης και πρέπει να καταναλώνονται τακτικά είναι :
-
η βρώμη
-
ο σολομός
-
το σκουμπρί
-
ο τόνος
-
η σαρδέλα
-
η τσιπούρα
-
οι ξηροί καρποί
-
τα όσπρια
-
το αβοκάντο
-
το κόκκινο κρασί (με μέτρο)
-
το σπανάκι
-
το σκόρδο
-
το ελαιόλαδο ( με μέτρο)
-
η μαύρη σοκολάτα
-
η μαργαρίνη
-
το πράσινο τσάι